Czym jest zaburzenie OCD i jak nauczyć się z nim funkcjonować? Blog

Czym jest zaburzenie OCD?

Zobacz, jak poradzić sobie z chorobliwymi obsesjami i kiedy zaciera się delikatna granica pomiędzy przyzwyczajeniem a natręctwem.

OCD – co to?

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne inaczej oznaczane są skrótem OCD. Ich charakterystyczną cechą jest występowanie u chorego natrętnych i nawracających myśli, jak również czynności, których wykonaniu ciężko jest się oprzeć. W przypadku próby oparciu się przed ich wykonaniem, osoba u której zdiagnozowano OCD odczuwa wzrastający lęk, niepokój, a także cierpienie.

Codzienne rytuały człowieka nie są tym samym co zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. W naszym życiu występuje dużo przyzwyczajeń, które pomagają nam uzyskać komfort życia. Mają one także na celu uzyskanie poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji w życiu. Jednak sięganie po te same produkty w sklepie, sprawdzanie, czy wyłączyliśmy kuchenkę gazową przed wyjściem z domu, czy wybieranie tego samego zapachu perfum nie mają nic wspólnego z chorobą OCD. W tym przypadku wykonanie jakiejś czynności staje się dla nas przymusem, bez którego nie potrafimy się obejść. Gdy nie zachowamy się w określony sposób odczuwamy bowiem silny lęk lub wręcz poczucie zagrożenia.

Czym jest nerwica natręctw?

Nerwica natręctw jest inną nazwą zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. Osoba zmagająca się z tą przypadłością ma duży problem w radzeniu sobie z sytuacjami dnia codziennego, na czym także cierpią jej relacje rodzinne oraz życie zawodowe. Nerwica natręctw wywołuje najczęściej nieprzyjemne zamysły, które czasami występują w postaci ciągów myślowych. Osoba chora wykonuje dane czynności, by zmniejszyć napięcie wewnętrzne. Gdy tego nie zrobi, czuje się źle, nie radzi sobie ze zgromadzonym stresem. Czasami obsesja dotyczy jedynie pojedynczych czynności, takich jak na przykład kilkukrotne sprawdzenie, czy żelazko jest odłączone od prądu, czasem jednak dotyczy szeregu czynności następujących po sobie, składających się na całe sekwencje.

Nerwica natręctw jest także nazywana nerwicą anankastyczną. Dla tej choroby charakterystyczne jest także to, iż każda próba oparcia się wykonania określonej czynności, wzmaga skutki zaburzenia. Osoba, zmagająca się z tą przypadłością mimo walki z chorobą, odczuwa wewnętrzny przymus, który nie daje jej normalnie żyć.

Co to jest obsesja?

Obsesja to chorobliwa myśl o czymś, co dla przeciętnego człowieka nie stanowi problemu. Chory na OCD nie jest w stanie zorganizować sobie życia inaczej, niż ulegając swoim potrzebą do wykonywaniu określonych czynności. Zachowania kompulsywne wymagają podjęcia natychmiastowych działań w celu rozładowania nagromadzonych myśli. Nie mają one zatem większego celu logicznego, są jedynie sposobem na pozorne odreagowanie, uspokojenie umysłu. Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne przejmuje często kontrolę nad osobą chorą, nie pozwalając jej na swobodne funkcjonowanie w różnych środowiskach. Osoba, która się z nimi zmaga nie potrafi skupić się na ważnych aspektach swojego życia, ponieważ nie pozwala mu na to nerwica natręctw.

Nerwica natręctw – przykłady

Przyczyny OCD nie są jednoznaczne. Najczęściej osoba chora nie wie, dlaczego pojawiają się u niej natrętne myśli, ale w chwili wykonania czynności kompulsyjnej jest przekonana, że w tym momencie nie ma żadnej alternatywy. Dopiero po czasie zdaje sobie ona sprawę, że mogła w inny sposób spożytkować ten czas, a jej zachowanie nie było do końca racjonalne. Emocje, które towarzyszą osobie zmagającej się z OCD są tak silne, że uniemożliwiają jej funkcjonowanie bez wykonywania bezsensownych czynności.

Nerwica natręctw może mieć różne przyczyny. Przede wszystkim na jej występowanie mogą wpływać:

czynniki genetyczne;
czynniki środowiskowe;
obciążenia okołoporodowe;

nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.

W szczególności przyczyny występowania OCD należy doszukiwać się w upośledzeniu pracy płata czołowego, jąder podkorowych, a także przedniej części zakrętu obręczy.

Skąd się biorą zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne?

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne mogą dotyczyć tak naprawdę wszystkiego. Nie ma określonej grupy czynności, z którymi zmaga się osoba chora. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne mają różne przykłady. Niektórzy nie wyobrażają sobie codzienności bez wielokrotnego mycia rąk, odczuwając ciągłą obecność bakterii na tej części ciała. Inni mogą mieć obsesyjne myśli na tematy religijne czy te dotyczące sfery intymnej. Chorzy na OCD bardzo często przywiązują także wielką wagę do porządków i symetrii. Częstym przykładem tego zaburzenia jest chorobliwe dążenie do uzyskania idealnej czystości pomieszczeń lub też uzyskiwanie jedynie parzystych liczb każdego przedmiotu, z którym się zetkną. Jak widać OCD może więc przyjmować różne, często zupełnie skrajne oblicza. Omawiając problemy osoby cierpiącej na zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, nie da się wymienić wszystkich przykładów tej choroby

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne – objawy

Objawy OCD można podzielić na dwie podstawowe grupy – te, które dotyczą myśli, a także te, które są związane z wykonywaniem poszczególnych czynności. Pierwsza z nich dzieli się na następujące podgrupy:

natrętne poczucie niepewności, które charakteryzuje się ciągłym strachem, na przykład czy wyłączyliśmy piekarnik, co nie pozwala nam się skupić na niczym innym;
odczuwanie natrętnych impulsów, czyli sytuacja, w której myśli są związane z bezpodstawną przyczyną krzyku w miejscu publicznym lub chęcią obnażenia się;
luminacje, czyli ciągłe myślenie o jakiejś rzeczy bez osiągnięcia jakichkolwiek wniosków;
paniczny lęk przed bakteriami, ubrudzeniem się – często przejawiający się jako chorobliwe myśli dotyczące utrzymania idealnego porządku pomieszczeń, w których się przebywa lub też odczuwanie konieczności mycia się;
chęć życia w symetrii – każdy przedmiot, jakim otoczona jest osoba chora powinien mieć określone miejsce, a przebywanie w innych miejscach rodzi ciągłe myślenie na temat tego, w jaki sposób uporządkować wszelkie w nim rzeczy.

Do drugiej grupy nerwicy natręctw można przypisać następujące objawy:

natrętne sprawdzanie – chory nie może obejść się bez kilkukrotnego kontrolowania, czy na pewno zakręcił on kurki z wodą, czy wyłączył telewizor, czy schował klucze w bezpieczne miejsce;
nawracające czyszczenie i mycie – polega na chorobliwym sprzątaniu lub też przesadnym dbaniu o higienę w celu zabicia bakterii. Często osoba z tymi objawami ma zdarty naskórek, zabija także naturalną florę bakteryjną, która chroni nas przed szkodliwymi czynnikami.
przymusowe zbieractwo – charakteryzuje się gromadzeniem przedmiotów, które w żaden sposób nie są przydatne. Chory nie jest w stanie pozbyć się nawet części z nich, ponieważ obawia się ich straty, nie znajdując na to racjonalnego wyjaśnienia.

Jak widać, OCD ma różne objawy, choć tak naprawdę każde z nich dezorganizują nasze życie. Wymagają one także poświęcenia dużej ilości czasu. W ten sposób chory na zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne nie jest w stanie w prawidłowy sposób zorganizować sobie planu dnia.

Nerwica natręctw – leczenie

Leczenie OCD przede wszystkim polega na zastosowaniu odpowiedniej grupy leków. Oprócz tego, ważnym elementem walki z tym zaburzeniem jest podjęcie psychoterapii, która pomoże osobie chorej poradzić sobie z czynnościami dnia codziennego oraz funkcjonowaniem w społeczeństwie. Również wprowadzenie psychoedukacji może pomóc ograniczyć dolegliwości, jakie wynikają z OCD.

W przypadku stwierdzenia u siebie jakichkolwiek objawów choroby zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, leczenie powinno się zacząć od znalezienia specjalistę, który jednoznacznie określi, czy ten problem dotyczy nas. Psycholog lub psychiatra po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu, może skierować osobę chorą na terapię poznawczo-behawioralną lub też terapię, która koncentruje się na powstrzymaniu reakcji. W bardzo zaawansowanym stadium zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego stosuje się także leczenie metodami psychochirurgicznymi.

Jakie leki stosować na nerwicę natręctw?

Leczenie farmakologiczne powinno być uzgodnione z lekarzem. Leki na nerwicę natręctw nie powinny być przyjmowane samodzielnie, ponieważ możemy sobie jeszcze bardziej zaszkodzić, zamiast pomóc. W przypadku OCD, leczenie powinno być oparte głównie na psychoterapii, a środki farmakologiczne mogą wspomagać proces powrotu do zdrowia pacjenta.

Najczęściej stosowanymi lekami na OCD są medykamenty z grupy leków przeciwdepresyjnych, czyli tzw. selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny. Przyczyniają się one do zmniejszania objawów towarzyszących chorobie za pomocą zmiany równowagi substancji chemicznych występujących w mózgu człowieka. Każdy pacjent powinien jednak mieć indywidualnie dobrane leki na OCD, by jeszcze bardziej nie zaszkodzić jego zdrowiu.

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne jak sobie radzić?

Tak jak w każdym zaburzeniu, na jakie można zachorować, niezmierne ważne jest wsparcie bliskich. Osoba chora musi sobie uświadomić, że zmaga się z problemem, który wymaga pomocy specjalistów. Podjęcie psychoterapii nie powinno być postrzegane jako słabość, ale jako odwaga, że chcemy poprawić swój komfort życia. Osoba, która cierpi na OCD musi uświadomić sobie powagę choroby. Odpowiednie leczenie może zneutralizować objawy zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, a także odnaleźć jej przyczyny. Wtedy też możliwe jest całkowite pokonanie takiej dolegliwości.

Jeżeli podejrzewamy u siebie lub bliskich występowania nerwicy natręctw i nie wiemy jak sobie radzić w tej sytuacji, skorzystajmy z pomocy ekspertów. Obecnie istnieje wiele możliwości uczestnictwa w terapiach online, które nie wymagają wychodzenia z domu, co w przypadku zaburzeń OCD może okazać się czasami trudne. Terapia jest prowadzona przez specjalistów, którzy mają duże doświadczenie w niesieniu pomocy. Każda osoba, która uczestniczy w psychoterapii jest traktowana jako indywidualny przypadek, nie ma więc mowy o bagatelizowaniu jej problemów. Zamiast cierpieć i bić się z myślami, poszukaj więc rozwiązania swoich kłopotów. Nie bój się mówić otwarcie o swoim problemie, ponieważ nie jest on nie do pokonania.

Informacje na temat jak sobie radzić z nerwicą natręctw oraz pomoc dla osób dotkniętych zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi znajdziecie pod adresem: https://www.psychologychange.com/pl/uslugi/#psychoterapiaonline

Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszą bogatą ofertą specjalistycznych usług, które pomogą każdemu, niezależnie od stopnia zaawansowania choroby.